12 بیماری مقاربتی -جنسی رایج زنان و مردان؛ علائم+ جلوگیری STDs

آیا می دانید که امروزه ابتلا به بیماری مقاربتی یا جنسی تبدیل به یکی از دغدغه های اصلی بین زوج ها در تمامی گروه های سنی شده است؟ و آمار مبتلایان به طور چشمگیری در حال افزایش است؟

متاسفانه برخی از افراد به دلیل نداشتن اطلاعات کافی در این زمینه یا سن پایین خیلی زود به یکی از این بیماری ها مبتلا شده و آن را به شرکای جنسی خود هم منتقل می کنند.

البته گاهی اوقات این عفونت ها می توانند به صورت غیر جنسی مثلا از مادر به نوزاد در دوران بارداری، زایمان یا از طریق تزریق خون و سوزن های آلوده مشترک منتقل شوند.

• 

• 

• 

بیماری های مقاربتی همیشه علائمی ایجاد نمی کنند. باید این نکته را در نظر بگیرید که امکان ابتلا به عفونت های مقاربتی از افرادی که کاملا سالم به نظر می رسند و حتی ممکن است ندانند که به عفونت مبتلا هستند، وجود دارد.

در نتیجه ی اوج گرفتن نمودار ابتلا؛ انجام آزمایش بیماریهای مقاربتی برای افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، سالی یک بار الزامی است.

بیماری مقاربتی و جنسی چیست؟

بیماری های مقاربتی – جنسی که در انگلیسی با اصطلاح Sexually transmitted diseases (STDs) – یا عفونت های مقاربتی (STIs) شناخته می شوند. که معمولاً از طریق تماس جنسی نواحی تناسلی طرفین با یکدیگر یا رابطه جنسی فرد سالم را درگیر می کند. 

باکتری ها، ویروس ها یا انگل هایی که باعث بیماری های مقاربتی می شوند می توانند از فردی به فرد دیگر در خون، مایع منی، ترشحات واژن و سایر مایعات بدن منتقل شوند. 

عفونت های منتقله از طریق رابطه جنسی یا STD کدامند؟

امروزه بیش از ۲۰ نوع بیماری جنسی یافت شده است که معمولا یکی از آنها در بین افراد فعال از نظر جنسی یافت می شود. شایع ترین آنها شامل موارد زیر هستند:

• ویروس HPV و زگیل تناسلی : HPV شایع ترین STI در دنیا است، اما اکثر افراد مبتلا به عفونت هیچ علامتی ندارند. اچ پی وی می تواند خطراتی برای سلامتی ایجاد کند که با واکسن قابل پیشگیری هستند.
• کلامیدیا : کلامیدیا یک بیماری مقاربتی شایع اما قابل درمان است. در صورت عدم درمان، کلامیدیا می تواند باعث اختلال در بارداری شود.
• تبخال تناسلی
• سوزاک یا گونوره : سوزاک یک بیماری مقاربتی شایع است که با داروی مناسب قابل درمان است. در صورت عدم درمان، سوزاک می تواند برای سلامتی مشکلات بسیار جدی ایجاد کند.
• ویروس اچ آی وی یا ایدز HIV/AIDS :افرادی که مبتلا به بیماری های مقاربتی هستند، در مقایسه با افرادی که به بیماری های مقاربتی مبتلا نیستند، بیشتر در معرض ابتلا به HIV هستند.
• شپش ناحیه تناسلی (عانه)
• سیفلیس
• تریکومونیازیس
• هرپس تناسلی یا ویروس HSV1 – HSV2
• انواع هپاتیت : هپاتیت ویروسی عامل اصلی سرطان کبد و شایع ترین دلیل پیوند کبد است.
• مایکوپلاسما ژنیتالیوم (Mgen)
• بیماری التهابی لگن (PID)

عفونت های مقاربتی زنان

برخی از عفونت های ذکر شده بالا در زنان بیشتر شیوع دارد که عبارتند از:

• ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
• سوزاک
• کلامیدیا
• تبخال ناحیه تناسلی

ویروس اچ پی وی HPV شایع ترین عفونت مقاربتی STI در زنان است. همچنین علت اصلی سرطان دهانه رحم در 90% زنان همین ویروس می باشد. شایع ترین علامت ابتلا به این ویروس به وجود آمدن زگیل تناسلی در ناحیه تناسلی زنان است که روش های مختلفی برای درمان آن وجود دارد.

مطلب پیشنهادی: زگیل تناسلی چیست؟ علائم، علت و تشخیص

مطلب پیشنهادی: بهترین روش درمان زگیل تناسلی چیست؟

واکسنی در دسترس است که می تواند به جلوگیری از برخی از گونه های ویروس HPV تا سن 45 سالگی کمک کند. 

برای اطلاعات بیشتر، مزایا و معایب واکسن HPV را بخوانید.

سوزاک و کلامیدیا از بیماری های مقاربتی باکتریایی شایع هستند. در واقع، کلامیدیا شایع ترین STI گزارش شده در ایالات متحده است.

اگر فکر می کنید در معرض ابتلا به هر یک از بیماری های ذکر شده هستید، لازم است که حتما تست غربالگری انجام دهید.

همچنین تبخال تناسلی از بیماریهای شایع به شمار می رود؛ به طوری که طبق آمار حدود 1 نفر از 6 نفر از افراد 14 تا 49 ساله به آن مبتلا هستند.

کدام بیماری های جنسی از مادر به جنین منتقل می شوند؟

برخی از بیماری های مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا، اچ آی وی و سیفلیس می توانند در دوران بارداری یا زایمان از مادر به نوزاد منتقل شوند. بیماری های مقاربتی در نوزادان می تواند باعث مشکلات جدی یا حتی مرگ آنها شود. همه زنان باردار باید از نظر این عفونت ها غربالگری شوند و تحت درمان قرار گیرند.

بیماری های آمیزشی مردان

انواع شایع بیماری های مقاربتی در مردان عبارتند از کلامیدیا، سوزاک، تریکومونیازیس و تبخال تناسلی. برخی از شایع ترین بیماری های مقاربتی  مانند زگیل تناسلی در مردان ممکن است علائم یا نشانه هایی را ایجاد نکنند. 

درمان بیماری‌های مقاربتی در مردان عموماً در جهت ریشه‌کن کردن ویروس‌های ویروسی، قارچی یا باکتریایی انجام می گیرد.

علائم و نشانه های بیماری های جنسی چیست؟

بیماری‌های مقاربتی یا عفونت های جنسی می‌توانند طیف وسیعی از علائم و نشانه‌ها را به همراه داشته باشند، یا در بعضی از بیماران هم کلا بدون علامت باشند. به همین دلیل ممکن است تا زمانی که عوارض ایجاد شود یا علائم در یکی از طرفین رابطه تشخیص داده نشود، مورد توجه قرار نگیرند.

علائم و نشانه هایی که ممکن است نشان دهنده عفونت های مقاربتی STI باشند عبارتند از:

• زخم یا برجستگی در اندام تناسلی یا در ناحیه دهان یا رکتوم
• ادرار دردناک همراه با سوزش
• ترشح از آلت تناسلی
• ترشحات غیر معمول یا بدبوی واژن
• خونریزی غیر معمول واژینال
• درد هنگام رابطه جنسی
• دردناک و متورم شدن غدد لنفاوی، به ویژه در کشاله ران اما گاهی اوقات گسترده تر
• درد زیر شکم
• تب
• بثورات روی تنه، دست ها یا پاها

علائم و نشانه ها ممکن است چند روز پس از ابتلا به ویروس ظاهر شوند. با این حال، بسته به ارگانیسمی که باعث بیماری مقاربتی می شود، ممکن است سال ها طول بکشد تا به مشکل قابل توجهی دچار شوید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که یکی از شرایط زیر را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• شما از نظر جنسی فعال هستید و ممکن است در معرض یک بیماری مقاربتی قرار گرفته باشید.
• شما علائم و نشانه هایی از عفونت های مقاربتی را دارید.
• قصد شروع رابطه ای جدید و جدی را دارید ولی یک رابطه جنسی پرخطر داشتید.

تشخیص بیماری های جنسی چگونه است؟

تشخیص بیماری STD تنها بر اساس علائم برای متخصصان مراقبت های بهداشتی تا حدودی دشوار است، بنابراین آنها باید آزمایش ها و معایناتی را انجام دهند.
بسته به بیماری های مقاربتی مشکوک، این آزمایش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینات فیزیکی
• سواب مایعات بدن
• آزمایش خون
• روش های تخصصی، مانند جراحی، کولونوسکوپی یا کولپوسکوپی

عوامل خطر

هر فردی که از نظر جنسی فعال است، در خطر قرار گرفتن به یک بیماری یا عفونت جنسی (STD یا STI ) می باشد. عواملی که ممکن است این خطر را افزایش دهند عبارتند از:

• داشتن رابطه جنسی محافظت نشده نفوذ واژینال یا مقعدی توسط شریک آلوده ای که از کاندوم لاتکس استفاده نمی کند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به STI را افزایش می دهد. استفاده نادرست یا ناسازگار از کاندوم نیز می تواند خطر را افزایش دهد.
• رابطه جنسی دهانی ممکن است خطر کمتری داشته باشد، اما عفونت ها همچنان می توانند بدون کاندوم لاتکس یا سد دندانی منتقل شوند.
• داشتن تماس جنسی با چندین شریک: هرچه با افراد بیشتری تماس جنسی داشته باشید، خطر ابتلا شما بیشتر است.
• داشتن سابقه ابتلا به یک بیماری مقاربتی: داشتن یک بیماری مقاربتی باعث می شود که احتمال ابتلا یک بیماری مقاربتی دیگر بسیار زیادتر شود.
• مجبور شدن به فعالیت جنسی. مقابله با تجاوز جنسی بسیار دشوار است، اما مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا غربالگری، درمان و حمایت عاطفی دریافت کنید.
• تزریق مواد مخدر استفاده از سوزن های مشترک باعث گسترش بسیاری از عفونت های جدی از جمله HIV، هپاتیت B و هپاتیت C می شود.
• میانگین سنی جوانان. نیمی از بیماری های مقاربتی جدید در افراد بین 15 تا 24 سال رخ می دهد.

عوارض

از آنجا که بسیاری از افراد در مراحل اولیه بیماری جنسی STD یا STI هیچ علامتی را تجربه نمی کنند، غربالگری برای ابتلا به بودن یا نبودن به بیماری مقاربتی برای جلوگیری از عوارض آن مهم است.

عوارض احتمالی عبارتند از:

• درد لگن
• عوارض بارداری
• التهاب چشم
• آرتروز
• بیماری التهابی لگن
• ناباروری
• بیماری قلبی
• برخی از سرطان ها، مانند سرطان های دهانه رحم و رکتوم مرتبط با ویروس HPV

جلوگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی

راه های مختلفی برای جلوگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی یا بیماری های مقاربتی وجود دارند. که عبارتند از:

• مراقب روابط خود باشید: موثرترین راه برای جلوگیری از بیماری های مقاربتی، عدم داشتن (خودداری از) رابطه جنسی است.
• با افراد مختلفی وارد رابطه نشوید: یکی دیگر از راه‌های مطمئن برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی، ماندن در یک رابطه طولانی‌مدت است که در آن هر دو نفر فقط با یکدیگر رابطه جنسی دارند و هیچ یک از طرفین به این بیماری مبتلا نمی‌شوند.
• حتما هنگام رابطه جنسی خود از عوامل محافظت کننده مانند کاندوم لاتکس و سدهای دهانی استفاده کنید.
• حتما پیش از داشتن هرگونه رابطه واکسینه شوید.

قسمتی از مقاله ترجمه شده از: mayoclinic.org

سوالات متداول