فیستول مقعدی چیست؟ علائم و راه های تشخیص بیماری فیستول

فیستول مقعدی در اثر ایجاد اتصال غیرطبیعی میان بافت های گوناگون ناحیه‌ی مقعد رخ می‌دهد و به شکل مجرایی بسیار باریک از انتهای راست روده به سطح پوست می‌رسد. در حالت عادی تمامی بافت ها و قسمت های مختلف ناحیه‌ی مقعد به صورت کاملا مجزا و جدا از یکدیگر قرار دارند و هیچ ارتباطی بین آنها وجود ندارد ولی زمانی که این بمیاری به وجود می‌آید میان بافت ها و پوست ناحیه‌ی مقعد یک  کانال غیر طبیعی به وجود می‌آید.

فیستول مقعدی معمولا به دنبال یک آبسه مقعدی یا عفونت ظاهر می‌شود. انسداد یکی از غدد درون راست روده می‌تواند منجر به به وجود آمدن چرک و عفونت شود و نهایتا با تجمع چرک و مسدود شدن این غدد در بافت های نزدیک پوست این مجرای غیر طبیعی ایجاد می‌گردد.

علائم فیستول مقعدی چیست؟

فیستول مقعدی با توجه به اینکه در کدام ناحیه از مقعد به سطح پوست رسیده و چه مدت زمانی از ایجاد آن می‌گذرد می‌تواند علائم و نشانه های گوناگونی را در بدن افراد از خود به  جای بگذارد.

از مهم ترین علائم فیستول مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از عفونت و تخریب بافت های اطراف ناحیه‌ی مقعد و خروج ترشحات چرک آلود است.
• خروج ترشحات بدبو از محل فیستول که ناشی از ترشحات بد بوی مدفوع و چرک است.
• درد که با ریتم  ثابت و یا ضربان دار همراه با احساس سوزش به هنگام نشستن، حرکت کردن، اجابت مزاج و سرفه در مقعد و اطراف آن حس می‌شود.
• وجود آبسه های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
• بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
• تورم و قرمزی اطراف ناحیه‌ی مقعد که ناشی از تجمع چرک و عفونت است.
• تب که ناشی از گسترش عفونت در بدن است.
• مشاهده‌ی سوراخ فیستول در پوست اطراف ناحیه‌ی مقعد

معاینه و تشخیص فیستول مقعدی

فیستول مقعدی نشانه های واضح و مشخصی دارد که می‌توان به راحتی آن را تشخیص داد و پزشک با انجام یک معاینه‌ی ساده و روتین با مشاهده‌ی سوراخ فیستول بر روی سطح پوست ناحیه‌ی مقعد و وجود التهاب و تورم به وجود آن پی می برد. بیان کامل و دقت در توضیح علائم و نشانه ها از طرف شما می‌تواند پزشک را در تشخیص بهتر و دقیق تر مشکل کمک کند.

ممکن است در برخی موارد خاص که علائم و نشانه های ظاهری فیستول قابل رویت نیست،  پزشک با کمک انگشت داخل مقعد شما را معاینه کند تا به وجود نشانه های آن پی ببرد.

علاوه بر روش فوق برای تشخیص دقیق تر بیماری می‌توان از روشهای زیر کمک گرفت:

• پروکتوسکوپ
• فیستولوگرافی
• سیگوموئیدوسکوپی
• آنوسکوپ
• سونوگرافی
• ماده‌ی حاجب
• روش MRI

علت ایجاد فیستول مقعدی

در ناحیه‌ی مقعد غدد متعددی وجود دارند که در حالت عادی ترشحات خود را به درون کانال مقعدی می‌ریزند. در صورتی که مسیر خروجی یکی از این غدد مسدود شود منجر به ایجاد چرک و عفونت می‌گردد که در نهایت با تجمع آن از طریق کانالی باریک به سطح پوست می‌رسد.همان طور که در عکس فیستول مقعدی مشاهده می‌کنید این کانال باریک کاملا مشخص است. این یک نمای کلی از فیستول بود.

پزشکان برای دلایل ایجاد کننده‌ی فیستول مقعدی تئوری های زیر را در نظر می‌گیرند:

• آبسه‌ی مقعدی که با تخریب بافت ها و عفونت گسترده‌ای در سطح  بدن می‌تواند ظاهر شود.
• بیماری کرون روده که ناشی از التهابات دیواره‌ی روده‌ی بزرگ به وجود می‌آید.
• دیورتیکولیت روده که ناشی از التهاب و تورم کیسه هایی کوچک در دیواره‌ی روده‌ی بزرگ است.
• عوارض ناشی از انجام عمل جراحی در اطراف ناحیه‌ی مقعد می‌تواند ریسک ایجاد فیستول مقعدی را افزایش دهد.
• هیدرآدنیت چرکی که یک بیماری مزمن پوستی است و با عفونت و آبسه های مکرر در نقاط مختلف پوست بدن از جمله مقعد رخ می‌دهد.
• ابتلا به بیماری های آمیزشی مانند سیفلیس و کلامیدیا  
• بیماری سل علاوه بر ریه ها می‌تواند در راست روده هم رخ دهد و به دنبال آن  فیستول ایجاد شود.
• زایمان طبیعی سخت یکی از عوامل به وجود آورنده‌ی فیستول شناخته شده است.
• بیماری ایدز که توانایی سیستم ایمنی بدن را به شدت کاهش می‌دهد.
• سرطان راست روده یا ایجاد تومورهای متعدد در انتهای روده بزرگ خطر ابتلا به فیستول را افزایش می‌دهد.
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
• عفونت روده ها
• ضربه و تروما به ناحیه‌ی مقعد و پارگی آن

سوالات متداول فیستول مقعدی